BÖLÜMLER

Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF), tekrarlayan ateş, karın ağrısı, göğüs ağrısı ve eklem ağrısı nöbetleri yapan bir hastalıktır. Nöbetler genellikle 24-48 saat sürer. Hastalarda nöbetler dışında hiçbir belirti yoktur.

Ailevi akdeniz ateşi kalıtsal bir hastalıktır. 1992 yılında hastalığa yol açan gen bulunmuştur. Bu gen MEFV (pyrin) genidir. Hastalıkla ilişkili genetik bozukluklar 1997 yılında gösterilebilmiştir. Bu gen hastalığın oluşmasında %98 etkilidir. Diğer etken olan gen ya da genler henüz bilinmemektedir.

 Türkiye'de bu hastalığa sebep olan genetik bozukluğu her 6 kişiden biri taşımaktadır. Ve her 1000 kişiden 1-3'ü FMF hastasıdır. Bu nedenle hastalığın sık görüldüğü bölgelerde evlenmeden önce genetik test yapılması ve genetik danışma alınması zorunludur. Ayrıca diğer bölgelerde yaşayanlara da önerilmektedir.

Laboratuarımızda FMF tanısı için, MEFV genindeki Ekzon 2, Ekzon 3, Ekzon 5 ve ekzon 10 dabulunan 22 mutasyon Pyrosekans yöntemi ile analiz edilmektedir.

Laboratuarımızda Pirosekans ile 8 tane aşağıdaki 8 mutasyon analiz edilmektedir.

Faktör V G1691A (Leiden), Protrombin G20210A, MTHFR C677T, MTHFR A1298C, PAI-1 4G-5G, FaktörXIII V34L, β-Fibrinojen -455 G-A, GPIIIa L33P (HPA-1).

• Faktör V G1691A(Leiden): Faktör V Leiden’ in oluşumuna neden olan G1619A mutasyonun bulunduğu bölge, Aktive Protein C (APC)’ nin Faktör Va’ yı yıktığı üç kesim noktasından birisidir. Mutasyon sonucu APC’ ye rezistans gelişir ve Faktör V Leiden, Faktör Va’ ya göre 10 kat yavaş yıkılır ve dolaşımda daha uzun kalır. Mutasyonu heterozigot taşıyanlarda venöz tromboz riski hafif artmışken (3-5 kat), homozigot taşıyanlarda tromboz riski ciddi olarak artmıştır (20 kata kadar). Mutasyonun toplumumuzdaki  prevalansı %5,2dir. 
• Protrombin G20210A : Heterozigot mutasyon taşıyanlarda tromboza yatkınlık konusundaki sonuçlar tartışmalı olsa da, mutasyonu homozigot olarak taşıyanlarda arteryel ve venöz tromboz için artmış risk vardır. Mutasyonun fetal kayıplarla ilişkisi de gösterilmiştir. Mutasyonun toplumumuzdaki prevalansı %2,6’ dır. 
• Faktör XIII V34L: Mutasyon artmış Faktör XIII aktivitesine neden olur.
•  Fibrinojen -455 G-A: Bu promotor bölge mutasyonunu heterozigot olarak taşıyanlarda fibrinojen düzeyi artmıştır. Homozigot olarak taşıyanlarda artış daha belirgindir. Mutasyonu taşıyanlarda özellikle iskemik stroke için artmış risk vardır. 
• PAI-1 4G-5G: Tek nükleotid delesyon/insersiyon (4G/5G) mutasyonudur. 4G delesyon mutasyonu sonucu Plasminojen Aktivatör İnhibitör 1 (PAI1) konsantrasyonunun artmasına bağlı olarak fibrinolitik aktivite bozulur ve trombotik olaylara yatkınlık artar
• GPIIIa L33P (HPA-1): Glikoprotein IIIa (GPIIIa) platelet membranı üzerinde bulunan fibrinojen reseptörüdür. Normal allel A1(a) olarak ifade edilir. A2 (b) alleli erken yaşta akut koroner olaylara, myokard infarktüsüne, stroke’ a yatkınlıkta önemlidir.
•  MTHFR C677T : Metilentetrahidrofolat redüktaz (MTHFR) geninde 677. pozisyonda A yerine T alleli taşıyanlarda enzim, daha termolabil ve daha düşük aktivitelidir. Bu da plazmada folat konsantrasyonunda düşmeye ve homosistein konsantrasyonunda artmaya neden olur. Homosistein konsantrasyonundaki artmanın tromboembolizm ve ateroskleroza yatkınlık yarattığı bilinmektedir 
• MTHFR A1298C : Plazma homositein konsantrasyonunda artmaya neden olur

 Paneller

 Çeşitli metabolik hastalıklar ve kanser panelleri yapılmaktadır. Örneğin ;

Ailesel polipozis paneli

Allagille sendromu paneli

Barget Biedl sendromu paneli

Charcor Marie Tooth paneli

Ehlers-Danlos sendromu paneli

Galaktozemi paneli

Glikojen depo hastalığı paneli

Gorlin-Goltz sendromu paneli

Hemofagositik Lenfohistiyositoz paneli

İnfertilite paneli erkek NGS

İnfertilite paneli kadın NGS

İskelet displazi paneli

Lynch sendromu (HNPCC) paneli

Meme/Over kanseri paneli (gelişmiş)

Mikrosefali paneli

Mol hidatiform paneli

Obezite paneli

Otizm paneli (119 gen)

Periyodik ateş paneli

X linked mental retardasyonu

Hemokromatoz, kalıtsal veya sonradan edinilmiş bir demir metabolizması bozukluğudur. Hemokromatoz hastalarının vücutlarında, vücutlarının gereksinmelerinden daha fazla demir birikir. Vücut fazla demiri atmanın bir yolunu bulamadığından dokular ve organlarda demir giderek artar. Sonunda, aşırı demir yüklemesi kalp, karaciğer ve pankreasın hormon üreten kısmı olmak üzere birçok organda işlev bozukluğu ve yetmezliğe yol açabilir. Komplikasyonlar arasında eklem iltihabı (artrit), diyabet,  karaciğer sirozu, kalp ritim düzensizlikleri ve yetmezliği, deri pigmentasyonunda artış (“bronzlaşma”) sayılır. Laboratuarımızda HFE geninde bulunan 12 HFE, 4 TFR2 ve  2 FPN1 mutasyonu Strip Assay yöntemiyle incelenmektedir.

HLA-B27 (major histocompatibility complex class I molekül), ankilozan spondilit     hastalarında yaklaşık %90’lık tanı değerine sahiptir. Real time PCR yöntemi ile HLA-B27 çalışmasının flow cytometrik yöntemlerden daha sensitif ve spesifik olduğu bilinmektedir. Bu yüzden laboratuarımızda Real-Time PCR yöntemiyle HLB-27 tiplendirilmesi yapılmaktadır.

Kistik fibrozis, akciğer, pankreas, bağırsak, ter bezleri dış salgı bezlerinde görülen, otozomal resesif kalıtımlı bir gen hastalığıdır. Kistik fibroz transmembran iletim düzenleyicisi (CFTR) geni 7 nolu kromozomda yer alır. CFTR geninde yaklaşık 1400 tane mutasyon tespit edilmiştir. Laboratuarımızda Türkiyede sıklıkla görülen 25 mutasyon strip assay yöntemiyle incelenmektedir.

Antiviral tedaviye verilen cevap takibinde ve tedavi başarısında MDR1 allelik varyantları önemli rol oynamaktadır. Sitokrom P450 CYP2D6 antiviral tedavide kullanılan ilaçların metabolize edilmesinden sorumludur. Tedaviye verilen yanıtın etkilendiği CYP2D6 gen mutasyonları zayıf, orta ve güçlü metabolizör fenotiplerini doğurmaktadır. Temel kullanım alanı hastalara uygulanan  ilaçların yan etki sebebininbelirlenmesidir. CCR5 HIV virüsü CCR5 reseptörlerini hedef almaktadır. CCR5 32 bp del. Taşıyan bireylerde HIV virüsünün tutunamadığı ve virüse karşı bağışıklık etkenlerinden biri olarak belirlenmiştir. PGX- HIV paneli ile MDR1 CYP2D6 VE CCR5 32 BP delesyonu Strip-Asssay yönteiyle çalışılmaktadır.

Kullanılan antikoagülan (warfarin) ilaçlar bireyler arasında direnç farklılıları göstermektedir.VKORC1 G1639A polimorfizmi bireylerde ilaç hassasiyeti ve düşük doz ilaç kullanımına cevap sağlamaktadır. VKORC1 homozigot olan bireylerde kullanılan antikoagülan ilaçlar düşük dozda önerilmektedir. Tedavi alacak bireylerde warfarin genotipi bu sebeple önem kazanmaktadır.
Warfarin gibi terapötik olarak önemli ilaçların %10’ unun metabolizmasından bu enzim sorumludur. Warfarin (anti koagülan) tedavisi alan hastaların %1,3-4,2’ sinde terapötik dozlarda ilaca bağlı kanama gelişmektedir. CYP2C9 genindeki genetik varyantları taşıması nedeniyle warfarine duyarlı olan hastalarda, normal hastalar ile kıyaslandığında 4 kat fazla kanamalı komplikasyonlar ortaya çıkmaktadır. CYP2C9 genotiplendirmesinin yapılması riskli hasta grubunda ilaç dozajının ayarlanması ve gerekirse anti koagülan tedavinin CYP2C9 tarafından metabolize edilmeyen başka bir ajanla yapılması açısından faydalıdır. VKORC1 G1639A polimorfizmi ve CYP2C9 1075 A>C CYP2C9 430 C>T polimorfizmleri Strip Assay yöntemi ile bakılmaktadır.